W jakich sytuacjach mammografia będzie lepsza od usg?

Rak piersi jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych nowotworów występujących u kobiet w krajach rozwiniętych. Jeśli choroba zostanie wykryta we wczesnym stadium, szanse na całkowite wyleczenie są bardzo duże. Kiedy lepszą metodą diagnostyczną jest badanie USG, a kiedy mammografia?

Podstawowe badania przy profilaktyce raka piersi

Podstawowymi badaniami diagnostycznymi, pozwalającymi wykryć wszelkie zmiany w kobiecych piersiach, są USG i mammografia. Wykrywają one nie tylko zmiany nowotworowe, ale również nieszkodliwe zmiany. Najczęściej są to torbiele, włókniaki i tłuszczaki.

Te dwa podstawowe badania różnią się tym, że USG wykorzystuje fale ultradźwiękowe, natomiast mammografia to badanie przy użyciu promieni rentgenowskich. USG to metoda diagnostyczna odpowiednia dla młodszych kobiet. Mammografię powinny wykonywać kobiety, które ukończyły 40. – 50. rok życia. Granica ta zależy od konkretnego przypadku i problemu, z którym się zgłaszamy do lekarza.

Badanie mammograficzne w przypadku dwudziestolatki nie ma większego sensu, natomiast USG wykonane u kobiety po menopauzie nie jest w stanie wykryć wszystkich zmian. Jeśli więc mamy wątpliwości, które z badań jest dla nas odpowiedniejsze – skonsultujmy się ze specjalistą w poradni, takiej jak Poliklinika Arciszewscy, w której wykonuje się badania USG.

Przebieg badania USG

Badanie USG jest bezbolesne i nie ma do niego żadnych przeciwwskazań. Wykorzystuje ono fale ultradźwiękowe, które wnikają do naszego ciała i odbijają się od narządów wewnętrznych. Dzięki temu widoczne są wszelkie zmiany w tkankach. Badanie USG wykonuje się niezależnie od cyklu menstruacyjnego, w przeciwieństwie do mammografii.
USG zalecane jest kobietom do 50. roku życia ze względu na budowę piersi – u kobiet młodych piersi składają się w dużej mierze z tkanki gruczołowej, dobrze widocznej na USG.

Podczas badania mammograficznego zmiany w tkance u tych kobiet są trudniejsze do wykrycia ze względu na bardziej zbitą budowę piersi. Jedną z zalet badania USG jest możliwość obejrzenia obrazu pod różnymi kątami. Poza tym badanie to odróżnia łagodne torbiele od zmian złośliwych, co nie jest możliwe przy prześwietleniu mammograficznym.

Przebieg mammografii

Mammografię od USG odróżnia przede wszystkim to, że jest ona badaniem radiologicznym. Pierś umieszczana jest pomiędzy dwoma przyciskającymi je płytami – wówczas wykonywane jest jej prześwietlenie. Badanie to najlepiej wykonać w czasie miesiączki lub zaraz po niej – są wówczas mniej obrzmiałe i mniej wrażliwe na ucisk. Ściskanie piersi pomiędzy płytkami nie należy do przyjemnych. Nie jest to jednak również badanie bolesne, którego należałoby się obawiać – wywołuje tylko pewien dyskomfort.

Mammografię należy wykonywać wtedy, gdy w piersiach zanika tkanka gruczołowa, a na jej miejsce pojawia się tkanka tłuszczowa. Ta ostatnia, w przeciwieństwie do tkanki gruczołowej, daje na zdjęciu ciemny obraz. Dzięki temu na badaniu mammograficznym łatwo jest zauważyć wszelkie zmiany w piersiach o takiej strukturze. Bardzo dużą zaletą badania mammograficznego jest to, że wykrywa ono również zwapnienia, które są niewidoczne dla ultrasonografu. Poza tym wykrywa nawet najmniejsze zmiany, niemożliwe do wyczucia w badaniu manualnym.

Kiedy lepiej wykonać mammografię?

Przede wszystkim mammografia wskazana jest dla kobiet po 50. roku życia, w których gruczołach sutkowych dominuje tkanka tłuszczowa. Jednakże tkanka gruczołowa, produkująca mleko, zaczyna zanikać dużo wcześniej – koło 35. – 40. roku życia.

Badanie mammograficzne może już wtedy okazać się zalecane, szczególnie, jeżeli osoba należy do grupy ryzyka zachorowania na ten nowotwór. Należą do niej m. in kobiety, które nie rodziły, przeszły mastektomię, których mama, babcia lub siostra chorowały na raka piersi. Granica wieku jest różna dla każdego indywidualnego przypadku – w razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem.

Zarówno badanie mammograficzne, jak i USG należy wykonać przed rozpoczęciem zastępczej terapii hormonalnej. Kobiety, które ją stosują, mimo ukończenia 50. roku życia powinny wciąż badać się za pomocą USG. Dzieje się tak dlatego, że na skutek terapii hormonalnej tkanka tłuszczowa ponownie zmienia się w tkankę gruczołową.